Monday, January 30, 2012

कम्युनिस्ट पार्टीको मृत्यु !


 
मृत्यु सन्दर्भजो उठे

अमेरिकी राजनीतिशास्त्री फ्रान्सिस फुकुयामाले जनवरी ७ तारिखको 'फरेन अफेयर्स' मा नेपालको सन्दर्भ जोड्दै 'द फ्युचर अफ् हिस्ट्री' शीर्षक लामो लेख लेखेका छन्। उनले वर्तमान समाज कार्ल मार्क्सले आकलन गरेभन्दा विपरीत हुँदै गएको, आधुनिक समाजमा बुर्जुवाको भूमिका साँघुरिँदै जाने मार्क्सको दाबी असत्य प्रमाणित भएको, बरु विकसित देशमासमेत तिनै वर्गको वर्चस्व निर्माण भएको जिकिर गरेका छन्।
फुकुयामा लेख्छन्, 'विकसित र धनी देशमा मध्यमवर्गको दबदबा छ। नेपाल, पूर्वी भारतका विपन्न गाउँ र ल्याटिन अमेरिकाजस्ता उच्च आर्थिक असमानता रहेका क्षेत्रमा मात्रै 'लेफ्िटस्ट र्‍याडिकालिज्म' हावी छ।'
यो कस्तो संयोग! इतिहास र विचारधाराको अन्त्य भएको भनी बिसौं शताब्दीको उत्तरआधुनिकता बहसमा तहल्का मच्चाएका फुकुयामाले नेपालजस्ता कमजोर देशमा वाम कट्टरपन्थीको वर्चस्व रहेको दावी गरेकै साता यहाँका 'र्‍याडिकल लेफ्िटस्ट' नेता पुष्पकमल दाहालले आफ्नो पार्टी एनेकपा माओवादी मर्दैगएको प्रतिवेदन लेखेका छन्। दाहालमाथि तुरुन्त केही जवाफ, धेरै प्रश्न र बहस फर्काउँदै मार्क्सवादी चिन्तक घनश्याम भूसालले पुस २० गते कान्तिपुर दैनिकमा 'किन मर्छन् कम्युनिस्ट पार्टीहरू' शीर्षक झण्डै एक पेज लामो लेख लेखेका छन्।

Saturday, January 28, 2012

कुमारी उचाइमा एकछिन

कुमारी उचाइमा एकछिन

कुमारी उचाइमा एकछिन


पनौतीपारिको धुलौटो बाटोमा बस गुडिरहेको छ। छेवैमा केटाकेटी खेलिरहेका छन्। गाउँले महिला धारामा पानी थापिरहेछन्, लुगा धोइरहेछन्। घाँसको भारी लिएर कोही सडकछेउ हुँदै फर्किरहेछन्। तीव्र गतिको बसले बेपर्वाह धुलो उडाउँछ। उनीहरू पुरिन्छन्। 'विकास' गाउँसम्मै पुगेको छ।

Saturday, January 21, 2012

यायावर डट कम


चितवन रत्ननगरको स्टार भेन्यु परिसरमा शिवपार्वती मन्दिर बन्दैछ। त्यसैको आडनेर म समाजवादी चिन्तक प्रदीप गिरीको लेख पढ्दैछु। एउटा पंक्ति लेखिएको छईश्वरको ठाउँ बजारले लिन थालेको छ।
होटलपरिसरमै मन्दिर केका लागि बनाएका होलान्!
'विवाहमण्डपका लागि हो। होटलमै विवाह, होटलमै पार्टी,' होटलकर्मी विनोद लामिछानेले सुनाए।
कुरा ठिकै हो। ईश्वरको ठाउँ बजारले लिन थालेको छ।

Monday, January 16, 2012

विकिपेडियामा नेपालीभन्दा नेवारी पेज धेरै

बसन्त बस्नेत
काठमाडौं, माघ १
इन्टरनेटमा सबैभन्दा चल्तीका पाँच साइटमध्ये एक विकिपेडियामा नेपालीभन्दा नेवारी (नेपाल) भाषाका पेज बढी छन्। विकिपेडियामा नेवारी भाषा ४७ औं स्थानमा छ भने नेपाली ८५ औं स्थानमा।
विकिपेडियामा नेपालीसँगै सुरु भएको हो, नेवारी भाषा। विश्वका २ सय ८३ भाषामा उपलब्ध विकिपेडियाको नेपाली संस्करण सुरु भएको ८ वर्ष भइसक्यो।